Między nami

Przedmiotowy system oceniania klasa 4

 

1. Nauczyciel na początku roku szkolnego informuje uczniów o zakresie wymagań z języka polskiego oraz o sposobie i zasadach oceniania.
2. Wszystkie prace klasowe, sprawdziany, testy są obowiązkowe. Jeżeli uczeń w tym czasie był nieobecny na lekcji, musi napisać pracę w terminie późniejszym, wyznaczonym przez nauczyciela.
3. Nauczyciel oddaje poprawione prace w terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie.
4. Brak odpowiednich materiałów potrzebnych na lekcję traktowany jest jako nieprzygotowanie do lekcji.
5. Dwa razy w ciągu półrocza uczeń ma prawo zgłosić brak przygotowania do lekcji bez żadnych konsekwencji. Fakt ten zostaje odnotowany w dzienniku za pomocą symbolu NP. Każde kolejne nieprzygotowanie skutkuje oceną niedostateczną. Prawo to nie dotyczy lekcji, na których ma odbyć się zapowiedziana forma sprawdzenia umiejętności, praca długoterminowa, lektura.
6. Jeśli uczeń ma trudności w opanowaniu materiału, ma prawo do pomocy ze strony nauczyciela lub innego ucznia. Przewidziane są także zajęcia wyrównawcze, na które uczeń może uczęszczać.
7. Nie ocenia się ucznia po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole. Okres ten trwa od dnia do 7 dni (w zależności od długości absencji).
8. Uczeń po każdej nieobecności jest zobowiązany do uzupełnienia braków w zeszycie, zeszycie ćwiczeń oraz innych pracach wskazanych przez nauczyciela.
9. Rodzic w obecności nauczyciela ma prawo wglądu do prac pisemnych swojego dziecka. Prace pisemne przechowywane są przez cały rok na terenie szkoły. Ze względu na ochronę danych osobowych oraz prawa autorskie prace uczniów nie mogą być udostępniane poza terenem szkoły.
10. Forma i sposób informowania o postępach i zagrożeniach uczniów jest zgodna z wytycznymi WSO.

 

Formy sprawdzania poziomu osiągnięć uczniów

Na lekcjach języka polskiego przyjmuje się następujące formy sprawdzania poziomu osiągnięć uczniów:

1. Test diagnostyczny (diagnoza) – przeprowadzony w klasie 4, na początku września, rozumiany jako obiektywna próba polegająca na wykonaniu przez uczniów różnego rodzaju zadań, ćwiczeń itp., w celu rozpoznania stanu ich wiedzy i umiejętności dla opracowania dalszej drogi postępowania. Wyniki tekstu diagnostycznego „na wejście” stanowią jedynie diagnozę wiedzy i umiejętności ucznia i nie są podstawą do wystawienia stopnia bieżącego.
2. Sprawdziany, testy – rozumiane jako zaplanowane przez nauczyciela dłuższe samodzielne pisemne prace kontrolne uczniów, przeprowadzane w szkole podczas zajęć edukacyjnych, mające na celu sprawdzenie wiedzy i umiejętności uczniów z danej partii materiału.

1. Obejmują co najmniej jeden dział programowy.
2. Poprzedzone są lekcją powtórzeniową.
3. Zapowiedziane są z tygodniowym wyprzedzeniem. Przy zapowiadaniu nauczyciel podaje informacje dotyczące zakresu, celu, formy i terminu pracy.
4. Zapowiedziany sprawdzian wpisywany jest do dziennika elektronicznego.
5. Nauczyciel ma obowiązek poprawić sprawdziany w terminie do dwóch tygodni od ich napisania. Jeśli termin ten zostanie przekroczony, nauczyciel nie wpisuje ocen niedostatecznych lub na prośbę uczniów przeprowadza sprawdzian powtórnie.
6. Uczeń, który opuścił sprawdzian musi go napisać w ciągu  tygodnia od dnia powrotu do szkoły. Niedotrzymanie tego terminu skutkuje oceną niedostateczną.

3. Prace klasowe – rozumiane jako zaplanowane przez nauczyciela dłuższe samodzielne pisemne formy wypowiedzi, przeprowadzone w szkole podczas zajęć edukacyjnych, mające na celu sprawdzenie umiejętności komponowania tekstów własnych zgodnie z określonymi warunkami.

1. Zapowiedziane są z tygodniowym wyprzedzeniem. Przy zapowiadaniu nauczyciel nie podaje tematów wypracowań.
2. Nauczyciel ma obowiązek poprawić prace klasowe w terminie do dwóch tygodni od ich napisania. Jeśli termin ten zostanie przekroczony, nauczyciel nie wpisuje ocen niedostatecznych lub na prośbę uczniów przeprowadza prace klasowe powtórnie.
3. Uczeń, który opuścił pisemną pracę klasową musi ją napisać w ciągu  tygodnia od dnia powrotu do szkoły. Niedotrzymanie tego terminu skutkuje oceną niedostateczną.

4. Kartkówki – rozumiane jako krótkie prace pisemne sprawdzające wiadomości i umiejętności uczniów, obejmujące maksymalnie materiał z trzech ostatnich tematów lub z tematu bieżącego.

1. Kartkówki trwają nie dłużej niż 20 minut.
2. Nie muszą być zapowiadane z wyprzedzeniem.
3. Jeżeli uczeń jest nieobecny w terminie, w którym została przeprowadzona kartkówka może napisać ją w innym terminie wyznaczonym przez nauczyciela.

5. Odpowiedź ustna – rozumiana jako krótsza lub dłuższa ustna reakcja ucznia na pytania skierowane do niego przez nauczyciela.

1. Oceniając na stopień odpowiedź ustną nauczyciel bierze pod uwagę zawartość rzeczową, dobór środków językowych, sposób prezentacji, umiejętność formułowania myśli i argumentacji.
2. Krótkie odpowiedzi uczniów oraz merytoryczna aktywność na lekcji nie podlega ocenie cyfrowej, ale jest odnotowywana jako plus.

6. Zadanie domowe – rozumiane jako wszystkie formy pisemne, ustne lub inne, zadane przez nauczyciela do samodzielnego wykonania w domu.

1. Uczeń ma obowiązek wykonywać zadania domowe systematycznie.
2. Każdy brak zadania domowego uczeń ma obowiązek uzupełnić i na polecenie nauczyciela okazać do wglądu.
3. W przypadku dłuższych form pisemnych zadania domowego (np. wypracowanie) uczeń ma obowiązek oddać pracę w wyznaczonym terminie. Po upływie wyznaczonego terminu prace nie będą przyjmowane i będą skutkowały oceną niedostateczną.
4. Nauczyciel w ocenie zadania domowego kieruje się kryteriami dostosowanymi do formy zadania domowego.

7. Aktywność na lekcji – rozumiana jako czynne uczestniczenie ucznia w rozwiązywaniu problemu, tematu, zadań itp. podczas zajęć.

1. Oceniana jest za pomocą znaków + i –  (odnotowane w zeszycie nauczyciela)
2. Pięć uzyskanych plusów skutkuje oceną bardzo dobrą.
3. Trzy uzyskane minusy skutkują oceną niedostateczną.

8. Zeszyt i zeszyt ćwiczeń – rozumiane jako zeszyty, w których uczniowie systematycznie prowadzą notatki, zapisy z lekcji, wykonują ćwiczenia i odrabiają prace domowe.

1. Uczeń nieobecny na lekcji ma obowiązek uzupełnienia ww. zeszytów w terminie 1 tygodnia od dnia powrotu do szkoły.
2. Nauczyciel ma prawo zażądać od ucznia zeszytu i zeszytu ćwiczeń do sprawdzenia w każdej chwili.

9. Znajomość lektur – rozumiana jako wiedza i umiejętności z zakresu przeczytanego tekstu.

1. Formy sprawdzania znajomości lektur mogą przybierać różne formy pisemne oraz ustne.
2. W zależności od formy sprawdzenia stosuje się odpowiednie kryteria oceniania.
3. Każdy uczeń musi wykazać się znajomością lektur obowiązkowych, zgodnych z wytycznymi podstawy programowej dla każdego etapu edukacyjnego.
4. Na każdy rok szkolny oprócz lektur obowiązkowych przypadają co najmniej dwie lektury uzupełniające. Zakres ich znajomości będzie sprawdzany tak, jak w przypadku lektur obowiązkowych.
5. Ocena niedostateczna z lektury może zostać poprawiona zgodnie z umową z nauczycielem.

10. Recytacja tekstów poetyckich i prozy.
11. Inne formy pracy ucznia nie wymienione powyżej (praca na lekcji, czytanie, udział w konkursach).

 

Sposób oceniania prac pisemnych

1. Zgodnie z WSO i Statutem Szkoły ocenę ze sprawdzianów, kartkówek, testów ustala się według skali procentowej:

100% - ocena celująca

99% - 87% ocena bardzo dobra

86% - 70% ocena dobra

69% - 51% ocena dostateczna

50% - 36% ocena dopuszczająca

35% - 0% ocena niedostateczna

 

Częstotliwość sprawdzania osiągnięć uczniów

1. Nauczyciel ma obowiązek systematycznego sprawdzania osiągnięć uczniów zgodnie z zapisami statutowymi szkoły. Częstotliwość poszczególnych form sprawdzających:

1. Odpowiedź ustna i kartkówki – możliwość na każdej lekcji.
2. Dyktanda – dwa, trzy w półroczu.
3. Wykonywanie przez uczniów ćwiczeń – możliwość na każdej lekcji.
4. Wypracowania klasowe – co najmniej dwa w półroczu .
5. Sprawdziany, testy – po każdej większej partii materiału, co najmniej dwa w półroczu
6. Zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń – według uznania nauczyciela, nie rzadziej niż raz w półroczu.
7. Zadania domowe – możliwość na każdej lekcji.

 

Ogólne warunki poprawy uzyskanych ocen

1. Poprawie podlegają oceny z następujących form sprawdzania:

1. prace klasowe,
2. sprawdziany,
3. znajomość lektur,
4. recytacja,
5. zadania domowe.

2. Uczeń ma prawo do poprawy oceny, jeśli otrzymał ocenę niedostateczną, dopuszczającą lub dostateczną. Oceny powyżej stopnia dostatecznego nie mogą być poprawiane.
3. Poprawa każdej oceny jest dobrowolna i odbywa się w terminie wyznaczonym przez nauczyciela w ciągu  tygodnia od rozdania prac. Poprawa może nastąpić tylko jeden raz.

Ocena poprawiona wpisywana jest do dziennika na zasadach zgodnych ze Statutem.

 

Ustalanie oceny semestralnej i końcowej

 

1. Uczeń, który systematycznie uczęszczał na zajęcia , pisał wszystkie prace klasowe, kartkówki, prowadził zeszyt przedmiotowy i odrabiał zadania domowe może uzyskać wyższa niż przewidywana roczną ocenę klasyfikacyjną. Chęć poprawy oceny uczeń zgłasza nauczycielowi nie później niż na tydzień przed klasyfikacyjnym zebraniem rady pedagogicznej.
2. W przypadku ubiegania się o poprawienie oceny niedostatecznej warunkiem jest systematyczne korzystanie przez ucznia w czasie danego roku szkolnego z pomocy oferowanej przez szkołę lub nauczyciela uczącego .
3. Nauczyciel wyznacza termin poprawy oceny w czasie poza obowiązującymi zajęciami . (poprawa pisemna nie może być później niż dwa dni przed zebraniem klasyfikacyjnym rady pedagogicznej).
4. Pytania są zgodne z podstawą programową oraz kryteriami oceniania.
5. Nie zgłoszenie się ucznia w wyznaczonym terminie bądź otrzymanie negatywnej oceny z poprawy powoduje, że uczeń otrzymuje ocenę wystawioną przez nauczyciela we wcześniejszej wersji.

 

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który

I. Kształcenie literackie i kulturowe

 

SŁUCHANIE

·         skupia uwagę na krótkich wypowiedziach innych osób

·         reaguje na wypowiedzi innych werbalnie i niewerbalnie (mimiką, gestem, postawą)

·         rozumie polecenia nauczyciela, wypowiedzi innych uczniów

·         rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, przeprosiny

·         wskazuje najważniejsze informacje w wysłuchanym niedługim tekście, zwłaszcza w jego warstwie dosłownej

·         rozumie ogólny sens słuchanych utworów

 

CZYTANIE

 

·         identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi w prostych tekstach literackich oraz typowych sytuacjach znanych uczniowi z doświadczenia i obserwacji

·         rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, przeprosiny

·         wskazuje najważniejsze informacje w odpowiednich akapitach przeczytanego tekstu, zwłaszcza w dosłownej warstwie tekstu i wyrażone wprost

·         rozumie dosłowne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         rozumie ogólny sens czytanych utworów

·         stara się czytać teksty płynnie i poprawnie pod względem artykulacyjnym

 

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

·         sprawdza pisownię wyrazu w słowniku ortograficznym

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         mówi o swoich reakcjach czytelniczych

·         dostrzega zabiegi stylistyczne w utworach literackich, w tym funkcję obrazowania poetyckiego w liryce, z pomocą nauczyciela wskazuje epitet, porównanie, przenośnię, rymy

·         wie, co tworzy rytm

·         wskazuje wers, strofę, refren

·         odróżnia fikcję od rzeczywistości

·         odróżnia elementy fantastyczne od realistycznych

·         określa wybrane elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         rozumie rolę osoby mówiącej w tekście (narrator)

·         zna cechy baśni i legendy

·         wyodrębnia komiks, film i spektakl spośród innych przekazów i tekstów kultury

 

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

·         nawiązuje i podtrzymuje kontakt werbalny z innymi uczniami i nauczycielem

·         formułuje pytania i udziela prostych odpowiedzi pod względem konstrukcyjnym

·         wypowiada komunikaty zawierające proste informacje

·         wyraża wprost swoje intencje

·         odróżnia sytuację oficjalną od nieoficjalnej i potrafi odpowiednio do sytuacji komunikacyjnej skierować prośbę, pytanie, odmowę, wyjaśnienie,

·         stosuje zwroty grzecznościowe podczas rozmowy z osobą dorosłą i rówieśnikiem

·         mówi na temat, opowiada o obserwowanych zdarzeniach, akcji książki, filmu

·         za pomocą kilku zdań opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę

·         za pomocą kilku prostych zdań opisuje obraz, ilustrację, plakat

·         stosuje wyrazy o znaczeniu dosłownym

·         wygłasza tekst utworu z pamięci

PISANIE

·         stosuje wielką literę na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na jego końcu

·         zna podstawowe zasady dotyczące pisowni wielką literą oraz pisowni ó – u, rz – ż, ch – h

·         dzieli wyrazy na sylaby, przenosi wyraz do następnego wersu

·         uzupełnia prosty schemat, tabelę

·         zna podstawowe zasady układu graficznego listu prywatnego, dialogu, ramowego planu wypowiedzi i z pomocą nauczyciela zapisuje list, dialog, układa plan ramowy wypowiedzi,

·         zapisuje kilkuzdaniowe opowiadanie odtwórcze

·         za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci, zwierzęcia

·         za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis obrazu, ilustracji, plakatu

·         stara się o estetykę zapisu wypowiedzi

 

III. Kształcenie językowe

Stosuje wiedzę językową w zakresie:

·         słownictwa (np. dobiera wyrazy bliskoznaczne oraz wyrazy pokrewne w rodzinę wyrazów)

·         składni (konstruuje poprawne zdania pojedyncze, stosuje wielkie litery na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na końcu, rozróżnia zdania pojedyncze, złożone i równoważnik zdania, wskazuje orzeczenie w zdaniu, zna wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące i pytające)

·         fleksji (wskazuje czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki i przysłówki w zdaniu, przy pomocy nauczyciela określa formę odmiennych części mowy, odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych

·         fonetyki (zna alfabet, dzieli wyrazy na litery, głoski i sylaby)

 

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dopuszczającą oraz:

I. Kształcenie literackie i kulturowe

 

SŁUCHANIE

·         słucha innych i uczestniczy w rozmowie, zadaje pytania, odpowiada

·         wybiera najważniejsze informacje z wysłuchanego tekstu, tworzy prostą notatkę w formie tabeli, schematu, kilkuzdaniowej wypowiedzi

·         powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, opowiada fabułę usłyszanej historii

·         rozpoznaje nastrój słuchanych komunikatów

CZYTANIE

·         identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi

·         określa temat i główną myśl tekstu

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych

·         wybiera potrzebne informacje z instrukcji, tabeli, notatki, schematu

·         wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         rozpoznaje cechy życzeń, ogłoszenia, instrukcji, przepisu

·         wskazuje części składowe wypowiedzi: tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie, posługuje się akapitami

·         poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy, stosuje intonację zdaniową podczas głośnego czytania utworów

 

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera odpowiednie informacje ze słownika ortograficznego, encyklopedii, czasopisma, stron internetowych

 

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         nazywa swoje reakcje czytelnicze

·         nazywa zabiegi stylistyczne w utworach literackich (epitet, porównanie, przenośnia, rym), rozumie funkcję obrazowania poetyckiego w liryce

·         dostrzega cechy wyróżniające teksty artystyczne (poetyckie i prozatorskie) oraz

użytkowe

·         odróżnia autora od osoby mówiącej w utworze

·         określa i nazywa elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         wskazuje cechy baśni i legendy w utworze

·         rozpoznaje elementy rytmu: wers, zwrotka, rym, refren

·         zna pojęcia: gra aktorska, dekoracja, kostiumy, rekwizyty, inscenizacja, scena, widownia, próba

·         przypisuje cechy bohaterom oraz ocenia ich postawy w odniesieniu do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

·         odczytuje sens utworów na poziomie semantycznym (dosłownym)

·         odczytuje morał baśni

II. Tworzenie wypowiedzi

 

MÓWIENIE

·         świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej

·         dostosowuje wypowiedź do adresata i sytuacji, świadomie dobiera różne typy wypowiedzeń prostych i rozwiniętych, wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

·         formułuje pytania otwarte

·         udziela odpowiedzi w formie zdań złożonych

·         wypowiada się w kilku logicznie ze sobą połączonych zdaniach na tematy związane
z codziennością, otaczającą rzeczywistością, lekturą

·         stosuje zwroty grzecznościowe i odpowiednie konstrukcje składniowe (np. tryb przypuszczający) podczas rozmowy z osobą dorosłą i rówieśnikiem

·         wskazuje wyrazy o znaczeniu dosłownym i metaforycznym

·         składa życzenia, tworzy wypowiedź o cechach instrukcji, np. zasady gry

·         wypowiada się w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku

chronologicznym, streszcza utwory fabularne

·         opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni

·         dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne

·         recytuje utwór poetycki, oddając jego ogólny nastrój i sens

·         stosuje zasady poprawnej wymowy i akcentowania wyrazów rodzimych

·         posługuje się pozawerbalnymi środkami wypowiedzi (mimiką, gestem)

PISANIE

·         stosuje podstawowe zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji

·         odróżnia nazwy własne od pospolitych i potrafi zastosować odpowiednie zasady dotyczące pisowni wielką literą

·         dzieli wyrazy na głoski i litery, rozróżnia funkcję zmiękczającą i sylabotwórczą i

w typowych przykładach

·         konstruuje i zapisuje kilkuzdaniowe wypowiedzi poprawne pod względem logiczno-składniowym

·         używa wypowiedzeń pojedynczych i złożonych

·         w zależności do adresata i sytuacji świadomie dobiera wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

·         zapisuje pytania otwarte

·         udziela odpowiedzi w formie zdań złożonych

·         samodzielnie zapisuje dialog

·         dzieli wypowiedzi na części kompozycyjne

·         tworzy ramowy plan wypowiedzi

·         układa opowiadanie odtwórcze

·         redaguje notatkę w formie prostego schematu, tabeli, planu

·         zapisuje prostą instrukcję, np. przepis kulinarny, zasady gry

·         tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci, zwierzęcia, obrazu,

·         ilustracji, plakatu, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni

·         w liście prywatnym, dialogu, zaproszeniu stosuje odpowiedni układ graficzny

III. Kształcenie językowe

·         Stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (wykorzystuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne w tworzonym tekście, tworzy rodzinę wyrazów)

*         składni (konstruuje zdania pojedyncze proste i rozwinięte oraz wypowiedzenia złożone i równoważniki zdań, używa różnych typów wypowiedzeń: oznajmujących, rozkazujących, pytających, wykrzyknikowych)

*         fleksji (określa formę gramatyczną czasowników, rzeczowników, przymiotników; łączy wypowiedzenia składowe za pomocą spójnika w wypowiedzenie złożone; poprawnie zapisuje formy bezokoliczników oraz formy rodzaju męskoosobo- wego i niemęskoosobowego czasowników w czasie przyszłym i przeszłym)

*         fonetyki (wykorzystuje umiejętność dzielenia wyrazów na sylaby przy przeno- szeniu wyrazów do następnej linijki)

·         stosuje zasady estetycznego zapisu tekstu

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dostateczną oraz:

I. Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

 

·            koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższych wypowiedzi innych, a zwłaszcza odtwarzanych utworów

·            odróżnia informacje ważne od mniej ważnych 

·            na podstawie słuchanego tekstu tworzy samodzielną notatkę: rysuje plan, ilustracje do tekstu, formułuje pytania

·            właściwie odbiera intencje nadawcy komunikatu

·            odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich

 

CZYTANIE

 

·         wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio

·         rozumie funkcję akapitu

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych

·         wybiera i wykorzystuje informacje z instrukcji, tabeli, notatki, schematu

·         wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi oraz samodzielnie tłumaczy przenośne znaczenie wybranych wyrazów, związków wyrazów w wypowiedzi

·         wskazuje typowe elementy konstrukcyjne i stylistyczne w zaproszeniach, życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

·         rozumie funkcje części składowych wypowiedzi: tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

·         głośno czyta utwory, uwzględniając zasady poprawnej artykulacji i intonacji

 

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera informacje niewyrażone wprost z różnych źródeł, np. czasopism, stron internetowych

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         uzasadnia swoje reakcje czytelnicze

·         analizuje elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas,

miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         identyfikuje baśń i legendę

·         rozumie podstawową funkcję wersu, zwrotki, rymu

·         rozumie funkcję akapitu jako logicznie wyodrębnionej całości w tekście

·         objaśnia znaczenia porównań i przenośni w tekście

·         wyodrębnia elementy dzieła filmowego, odróżnia film animowany i aktorski

·         charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

·         odczytuje przesłanie utworu

 

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

 

·         przedstawia własne zdanie w rozmowie

·         świadomie dobiera intonację zdaniową

·         udziela odpowiedzi w formie krótkiej wypowiedzi

·         uczestniczy w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami

·         łączy za pomocą odpowiednich spójników współrzędne związki wyrazowe w zdaniu

·         wypowiada się w roli świadka i uczestnika zdarzeń

·         stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownika, przymiotnika, czasownika

·         gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań

i postaw

·         wypowiada się logicznie i w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku chronologicznym, streszcza utwory fabularne, świadomie wykorzystuje

wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówki

·          w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo służące do formułowania ocen, opinii, emocji i uczuć

·         objaśnia znaczenia dosłowne i metaforyczne wyrazów

·         odróżnia wyrazy pokrewne od synonimówwygłasza tekst poetycki z pamięci, posługując się pauzą, barwą głosu

·         stosuje się do zasad właściwego akcentowania wyrazów i intonowania wypowiedze

PISANIE

·         stosuje poznane zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji oraz potrafi je zastosować w sytuacjach nietypowych (np. wykorzystać wiedzę o wyrazach pochodnych i rodzinie wyrazów)

·         w kilkuzdaniowych wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami łączy za pomocą odpowiednich spójników współrzędne związki wyrazowe

i stosuje się do zasad interpunkcji

·         w wypowiedziach stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownika, przymiotnika, czasownika

·        w tekstach świadomie stosuje wyrazy bliskoznaczne

·         w wypowiedziach gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań i postaw

·         układa życzenia, zapisuje przepis, instrukcję, ogłoszenie

·         stosuje akapit jako znak logicznego wyodrębnienia fragmentów wypowiedzi

·         pisze logiczne i uporządkowane pod względem chronologicznym opowiadanie, streszcza utwory fabularne, świadomie wykorzystuje wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówki; opowiada z perspektywy świadka i uczestnika zdarzeń

·         zapisuje dialog w opowiadaniu

·         w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę,

obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo służące do formułowania ocen i opinii, emocji i uczuć

·         dostrzega błędy ortograficzne i interpunkcyjne w tworzonej wypowiedzi i je poprawia

III. Kształcenie językowe

·    Umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (wzbogaca tworzony tekst wyrazami bliskoznacznymi i przeciwstawnymi)

*         składni (stosuje różnorodne typy zdań: pojedyncze i złożone oraz równoważniki; celowo używa różnych typów wypowiedzeń: pytających, oznajmujących, wykrzyknikowych, rozkazujących w zależności od sytuacji komunikacyjnej; stosuje się do zasad poprawnej interpunkcji)

*         fleksji (używa odmiennych części mowy w poprawnych formach)

*         fonetyki (stosuje wiadomości z zakresu podziału wyrazów na litery, głoski i sylaby

w poprawnym ich zapisie)

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dobrą oraz: 

I. Kształcenie literackie i kulturowe

 

SŁUCHANIE

 

·         przekazuje treść wysłuchanych wypowiedzi

·         odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów prozatorskich i poetyckich

·         wyraża swoje zdanie na temat wysłuchanego komunikatu

·         nazywa intencje nadawcy komunikatu

 

CZYTANIE

 

·         wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio i wykorzystuje je

w wypowiedzi np. opisującej lub oceniającej postać fikcyjną lub rzeczywistą

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych i wykorzystuje je w odczytywaniu

znaczeń dosłownych i przenośnych

·         odczytuje i wykorzystuje treści zawarte w artykule, instrukcji, przepisie, tabeli, schemacie
i notatce

·         wskazuje i odczytuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         wskazuje typowe elementy konstrukcyjne i stylistyczne w życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

·         ma świadomość konstrukcji wypowiedzi i rozumie funkcje takich części składowych wypowiedzi, jak tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

·         głośno czyta utwory, wykorzystując umiejętność poprawnej artykulacji i intonacji, aby oddać sens odczytywanego tekstu

 

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

·                wybiera informacje wyrażone pośrednio w różnych źródłach, np. czasopismach, stronach internetowych; konfrontuje je z innymi źródłami

 

ALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·                konfrontuje swoje reakcje czytelnicze z innymi odbiorcami

·                objaśnia funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w utworze

epickim

·                wykorzystuje wiedzę na temat wersu, zwrotki, rymu do interpretacji utworu

·                objaśnia funkcję epitetów, porównań i przenośni w tekście

·                wyróżnia wśród przekazów audiowizualnych programy informacyjne, rozrywkowe, reklamy

·                charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość; konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

 

·         uzasadnia własne zdanie w rozmowie, podaje odpowiednie przykłady, stosuje się do reguł grzecznościowych

·         rozpoczyna i podtrzymuje rozmowę na temat lektury czy dzieła filmowego

·         udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym

i stylistycznym

·         w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy związane z omawianą tematyką

·         poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego

i niemęskoosobowego w czasie przeszłym i przyszłym

·         w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

·         interpretuje przenośne treści utworów poetyckich przewidzianych w programie nauczania

·         zaznacza akcenty logiczne, stosuje pauzy, dostosowuje tempo recytacji do treści utworu

·         wzbogaca komunikat pozawerbalnymi środkami wypowiedzi

·         dokonuje samokrytyki wypowiedzi i doskonali ją pod względem konstrukcji i języka

 

PISANIE

 

·         komponuje poprawne pod względem ortograficznym, interpunkcyjnym, fleksyjnym, składniowym wypowiedzi o przejrzystej, logicznej kompozycji z uwzględnieniem akapitów

·         uzasadnia własne zdanie, podaje odpowiednie przykłady, np. z lektury

·         udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym
i stylistycznym

·         w wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy związane z omawianą tematyką

·         komponuje i przekształca plan wypowiedzi

·         pisze opowiadanie twórcze, list z perspektywy bohatera, baśń 

·         w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

dokonuje samodzielnej autokorekty napisanego tekstu

 

III. Kształcenie językowe

·         Sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (dba o poprawność słownikową tworzonych wypowiedzi, odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, wzbogacając tekst w zależności od formy wypowiedzi i sytuacji komunikacyjnej)

*         składni (tworzy ciekawe pod względem składniowym wypowiedzi, stosuje się do zasad poprawności logiczno-składniowej, dba o poprawną interpunkcję wypowiedzeń złożonych)

*         fleksji (w wypowiedziach stosuje w poprawnych formach odmienne i nieodmienne części mowy przewidziane w programie nauczania, w tym poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w czasie przeszłym i przyszłym)

*         fonetyki (biegle stosuje wiadomości z zakresu fonetyki i wykorzystuje je w poprawnym zapisie wyrazów)

 

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą oraz:

 

I. Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

 

 odczytuje i wyjaśnia przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich

CZYTANIE

 

·         czyta ze zrozumieniem na poziomie semantycznym i krytycznym, również teksty spoza listy lektur

·         wykorzystuje treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, schematach i notatkach w tworzeniu własnych wypowiedzi

·         odczytuje głośno utwory poetyckie i prozatorskie i je interpretuje

DOCIERANIE DO INFORMACJI- SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera i wykorzystuje informacje z różnych źródeł (np. czasopism, stron internetowych) we własnych wypowiedziach o charakterze informacyjnym lub oceniającym

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         porównuje funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w różnych utworach epickich

·         wskazuje elementy baśni i legendy w innych tekstach kultury

·         dostrzega różnice między celem programów informacyjnych, rozrywkowych, reklam

·         odnosi się do postaw bohaterów fikcyjnych i opisuje otaczającą ich rzeczywistość

 

II. Tworzenie wypowiedzi

 

MÓWIENIE

·         przedstawia własne stanowisko w związku ze sposobem rozwiązania problemu, wykonania zadania

·         podejmuje rozmowę na temat przeczytanej lektury/dzieła także spoza kanonu lektur przewidzianych programem nauczania w klasie czwartej; omawia je w odniesieniu do innych dzieł także spoza kanonu lektur

·            interpretuje metaforyczne i symboliczne treści utworów literackich i plastycznych

 

PISANIE

 

·         tworzy samodzielne wypowiedzi cechujące się ciekawym ujęciem tematu, poprawną konstrukcją oraz właściwym doborem środków językowych

·         wykazuje się szczególną dbałością o poprawność ortograficzną, interpunkcyjną,

·         fleksyjną i składniową oraz estetykę zapisu wypowiedzi

 

III. Kształcenie językowe

 

·           świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści materiałowych przewidzianych programem nauczania słownictwa, składni, fleksji i fonetyki

 

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

 

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

 

I. Kształcenie literackie i kulturowe

 

SŁUCHANIE

 

·         skupia uwagę na krótkich wypowiedziach innych osób

·         reaguje na wypowiedzi innych werbalnie i niewerbalnie (mimiką, gestem, postawą)

·         rozumie polecenia nauczyciela, wypowiedzi innych uczniów

·         rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, przeprosiny

·         wskazuje najważniejsze informacje w wysłuchanym niedługim tekście, zwłaszcza w jego warstwie dosłownej

·         rozumie ogólny sens słuchanych utworów

 

CZYTANIE

 

·         identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi w prostych tekstach literackich oraz typowych sytuacjach znanych uczniowi z doświadczenia i obserwacji

·         rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, przeprosiny

·         wskazuje najważniejsze informacje w odpowiednich akapitach przeczytanego tekstu, zwłaszcza w dosłownej warstwie tekstu i wyrażone wprost

·         rozumie dosłowne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         rozumie ogólny sens czytanych utworów

·         stara się czytać teksty płynnie i poprawnie pod względem artykulacyjnym

 

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

·         sprawdza pisownię wyrazu w słowniku ortograficznym

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         mówi o swoich reakcjach czytelniczych

·         dostrzega zabiegi stylistyczne w utworach literackich, w tym funkcję obrazowania poetyckiego w liryce, z pomocą nauczyciela wskazuje epitet, porównanie, przenośnię, rymy

·         wie, co tworzy rytm

·         wskazuje wers, strofę, refren

·         odróżnia fikcję od rzeczywistości

·         odróżnia elementy fantastyczne od realistycznych

·         określa wybrane elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         rozumie rolę osoby mówiącej w tekście (narrator)

·         zna cechy baśni i legendy

·         wyodrębnia komiks, film i spektakl spośród innych przekazów i tekstów kultury

 

II. Tworzenie wypowiedzi

 

MÓWIENIE

·         nawiązuje i podtrzymuje kontakt werbalny z innymi uczniami i nauczycielem

·         formułuje pytania i udziela prostych odpowiedzi pod względem konstrukcyjnym

·         wypowiada komunikaty zawierające proste informacje

·         wyraża wprost swoje intencje

·         odróżnia sytuację oficjalną od nieoficjalnej i potrafi odpowiednio do sytuacji komunikacyjnej skierować prośbę, pytanie, odmowę, wyjaśnienie,

·         stosuje zwroty grzecznościowe podczas rozmowy z osobą dorosłą i rówieśnikiem

·         mówi na temat, opowiada o obserwowanych zdarzeniach, akcji książki, filmu

·         za pomocą kilku zdań opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę

·         za pomocą kilku prostych zdań opisuje obraz, ilustrację, plakat

·         stosuje wyrazy o znaczeniu dosłownym

·         wygłasza tekst utworu z pamięci

PISANIE

 

·         stosuje wielką literę na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na jego końcu

·         zna podstawowe zasady dotyczące pisowni wielką literą oraz pisowni ó – u, rz – ż, ch – h

·         dzieli wyrazy na sylaby, przenosi wyraz do następnego wersu

·         uzupełnia prosty schemat, tabelę

·         zna podstawowe zasady układu graficznego listu prywatnego, dialogu, ramowego planu wypowiedzi i z pomocą nauczyciela zapisuje list, dialog, układa plan ramowy wypowiedzi,

·         zapisuje kilkuzdaniowe opowiadanie odtwórcze

·         za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci, zwierzęcia

·         za pomocą kilku prostych zdań tworzy opis obrazu, ilustracji, plakatu

·         stara się o estetykę zapisu wypowiedzi

 

III. Kształcenie językowe

Stosuje wiedzę językową w zakresie:

·         słownictwa (np. dobiera wyrazy bliskoznaczne oraz wyrazy pokrewne w rodzinę wyrazów)

·         składni (konstruuje poprawne zdania pojedyncze, stosuje wielkie litery na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na końcu, rozróżnia zdania pojedyncze, złożone i równoważnik zdania, wskazuje orzeczenie w zdaniu, zna wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące i pytające)

·         fleksji (wskazuje czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki i przysłówki w zdaniu, przy pomocy nauczyciela określa formę odmiennych części mowy, odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych

·         fonetyki (zna alfabet, dzieli wyrazy na litery, głoski i sylaby)

 

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dopuszczającą oraz:

I. Kształcenie literackie i kulturowe

 

SŁUCHANIE

·         słucha innych i uczestniczy w rozmowie, zadaje pytania, odpowiada

·         wybiera najważniejsze informacje z wysłuchanego tekstu, tworzy prostą notatkę w formie tabeli, schematu, kilkuzdaniowej wypowiedzi

·         powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, opowiada fabułę usłyszanej historii

·         rozpoznaje nastrój słuchanych komunikatów

CZYTANIE

·         identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi

·         określa temat i główną myśl tekstu

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych

·         wybiera potrzebne informacje z instrukcji, tabeli, notatki, schematu

·         wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         rozpoznaje cechy życzeń, ogłoszenia, instrukcji, przepisu

·         wskazuje części składowe wypowiedzi: tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie, posługuje się akapitami

·         poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy, stosuje intonację zdaniową podczas głośnego czytania utworów

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera odpowiednie informacje ze słownika ortograficznego, encyklopedii, czasopisma, stron internetowych

 

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         nazywa swoje reakcje czytelnicze

·         nazywa zabiegi stylistyczne w utworach literackich (epitet, porównanie, przenośnia, rym), rozumie funkcję obrazowania poetyckiego w liryce

·         dostrzega cechy wyróżniające teksty artystyczne (poetyckie i prozatorskie) oraz

użytkowe

·         odróżnia autora od osoby mówiącej w utworze

·         określa i nazywa elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         wskazuje cechy baśni i legendy w utworze

·         rozpoznaje elementy rytmu: wers, zwrotka, rym, refren

·         zna pojęcia: gra aktorska, dekoracja, kostiumy, rekwizyty, inscenizacja, scena, widownia, próba

·         przypisuje cechy bohaterom oraz ocenia ich postawy w odniesieniu do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

·         odczytuje sens utworów na poziomie semantycznym (dosłownym)

·         odczytuje morał baśni

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

·         świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej

·         dostosowuje wypowiedź do adresata i sytuacji, świadomie dobiera różne typy wypowiedzeń prostych i rozwiniętych, wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

·         formułuje pytania otwarte

·         udziela odpowiedzi w formie zdań złożonych

·         wypowiada się w kilku logicznie ze sobą połączonych zdaniach na tematy związane
z codziennością, otaczającą rzeczywistością, lekturą

·         stosuje zwroty grzecznościowe i odpowiednie konstrukcje składniowe (np. tryb przypuszczający) podczas rozmowy z osobą dorosłą i rówieśnikiem

·         wskazuje wyrazy o znaczeniu dosłownym i metaforycznym

·         składa życzenia, tworzy wypowiedź o cechach instrukcji, np. zasady gry

·         wypowiada się w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku

chronologicznym, streszcza utwory fabularne

·         opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni

·         dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne

·         recytuje utwór poetycki, oddając jego ogólny nastrój i sens

·         stosuje zasady poprawnej wymowy i akcentowania wyrazów rodzimych

·         posługuje się pozawerbalnymi środkami wypowiedzi (mimiką, gestem)

 

PISANIE

 

·         stosuje podstawowe zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji

·         odróżnia nazwy własne od pospolitych i potrafi zastosować odpowiednie zasady dotyczące pisowni wielką literą

·         dzieli wyrazy na głoski i litery, rozróżnia funkcję zmiękczającą i sylabotwórczą i

w typowych przykładach

·         konstruuje i zapisuje kilkuzdaniowe wypowiedzi poprawne pod względem logiczno-składniowym

·         używa wypowiedzeń pojedynczych i złożonych

·         w zależności do adresata i sytuacji świadomie dobiera wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

·         zapisuje pytania otwarte

·         udziela odpowiedzi w formie zdań złożonych

·         samodzielnie zapisuje dialog

·         dzieli wypowiedzi na części kompozycyjne

·         tworzy ramowy plan wypowiedzi

·         układa opowiadanie odtwórcze

·         redaguje notatkę w formie prostego schematu, tabeli, planu

·         zapisuje prostą instrukcję, np. przepis kulinarny, zasady gry

·         tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci, zwierzęcia, obrazu,

·         ilustracji, plakatu, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni

·         w liście prywatnym, dialogu, zaproszeniu stosuje odpowiedni układ graficzny

III. Kształcenie językowe

 

·         Stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (wykorzystuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne w tworzonym tekście, tworzy rodzinę wyrazów)

*         składni (konstruuje zdania pojedyncze proste i rozwinięte oraz wypowiedzenia złożone i równoważniki zdań, używa różnych typów wypowiedzeń: oznajmujących, rozkazujących, pytających, wykrzyknikowych)

*         fleksji (określa formę gramatyczną czasowników, rzeczowników, przymiotników; łączy wypowiedzenia składowe za pomocą spójnika w wypowiedzenie złożone; poprawnie zapisuje formy bezokoliczników oraz formy rodzaju męskoosobo- wego i niemęskoosobowego czasowników w czasie przyszłym i przeszłym)

*         fonetyki (wykorzystuje umiejętność dzielenia wyrazów na sylaby przy przeno- szeniu wyrazów do następnej linijki)

·         stosuje zasady estetycznego zapisu tekstu

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dostateczną oraz:

I. Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

 

·            koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższych wypowiedzi innych, a zwłaszcza odtwarzanych utworów

·            odróżnia informacje ważne od mniej ważnych 

·            na podstawie słuchanego tekstu tworzy samodzielną notatkę: rysuje plan, ilustracje do tekstu, formułuje pytania

·            właściwie odbiera intencje nadawcy komunikatu

·            odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich

CZYTANIE

 

·         wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio

·         rozumie funkcję akapitu

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych

·         wybiera i wykorzystuje informacje z instrukcji, tabeli, notatki, schematu

·         wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi oraz samodzielnie tłumaczy przenośne znaczenie wybranych wyrazów, związków wyrazów w wypowiedzi

·         wskazuje typowe elementy konstrukcyjne i stylistyczne w zaproszeniach, życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

·         rozumie funkcje części składowych wypowiedzi: tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

·         głośno czyta utwory, uwzględniając zasady poprawnej artykulacji i intonacji

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera informacje niewyrażone wprost z różnych źródeł, np. czasopism, stron internetowych

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         uzasadnia swoje reakcje czytelnicze

·         analizuje elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas,

miejsce, bohaterowie, zdarzenia

·         identyfikuje baśń i legendę

·         rozumie podstawową funkcję wersu, zwrotki, rymu

·         rozumie funkcję akapitu jako logicznie wyodrębnionej całości w tekście

·         objaśnia znaczenia porównań i przenośni w tekście

·         wyodrębnia elementy dzieła filmowego, odróżnia film animowany i aktorski

·         charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

·         odczytuje przesłanie utworu

 

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

 

·         przedstawia własne zdanie w rozmowie

·         świadomie dobiera intonację zdaniową

·         udziela odpowiedzi w formie krótkiej wypowiedzi

·         uczestniczy w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami

·         łączy za pomocą odpowiednich spójników współrzędne związki wyrazowe w zdaniu

·         wypowiada się w roli świadka i uczestnika zdarzeń

·         stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownika, przymiotnika, czasownika

·         gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań

i postaw

·         wypowiada się logicznie i w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku chronologicznym, streszcza utwory fabularne, świadomie wykorzystuje

wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówki

·          w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo służące do formułowania ocen, opinii, emocji i uczuć

·         objaśnia znaczenia dosłowne i metaforyczne wyrazów

·         odróżnia wyrazy pokrewne od synonimówwygłasza tekst poetycki z pamięci, posługując się pauzą, barwą głosu

·         stosuje się do zasad właściwego akcentowania wyrazów i intonowania wypowiedzeń

 

PISANIE

 

·         stosuje poznane zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji oraz potrafi je zastosować w sytuacjach nietypowych (np. wykorzystać wiedzę o wyrazach pochodnych i rodzinie wyrazów)

·         w kilkuzdaniowych wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami łączy za pomocą odpowiednich spójników współrzędne związki wyrazowe

i stosuje się do zasad interpunkcji

·         w wypowiedziach stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownika, przymiotnika, czasownika

·        w tekstach świadomie stosuje wyrazy bliskoznaczne

·         w wypowiedziach gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań i postaw

·         układa życzenia, zapisuje przepis, instrukcję, ogłoszenie

·         stosuje akapit jako znak logicznego wyodrębnienia fragmentów wypowiedzi

·         pisze logiczne i uporządkowane pod względem chronologicznym opowiadanie, streszcza utwory fabularne, świadomie wykorzystuje wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówki; opowiada z perspektywy świadka i uczestnika zdarzeń

·         zapisuje dialog w opowiadaniu

·         w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę,

obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo służące do formułowania ocen i opinii, emocji i uczuć

·         dostrzega błędy ortograficzne i interpunkcyjne w tworzonej wypowiedzi i je poprawia

III. Kształcenie językowe

·    Umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (wzbogaca tworzony tekst wyrazami bliskoznacznymi i przeciwstawnymi)

*         składni (stosuje różnorodne typy zdań: pojedyncze i złożone oraz równoważniki; celowo używa różnych typów wypowiedzeń: pytających, oznajmujących, wykrzyknikowych, rozkazujących w zależności od sytuacji komunikacyjnej; stosuje się do zasad poprawnej interpunkcji)

*         fleksji (używa odmiennych części mowy w poprawnych formach)

*         fonetyki (stosuje wiadomości z zakresu podziału wyrazów na litery, głoski i sylaby

w poprawnym ich zapisie)

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dobrą oraz:

I. Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

 

·         przekazuje treść wysłuchanych wypowiedzi

·         odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów prozatorskich i poetyckich

·         wyraża swoje zdanie na temat wysłuchanego komunikatu

·         nazywa intencje nadawcy komunikatu

CZYTANIE

 

·         wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio i wykorzystuje je

w wypowiedzi np. opisującej lub oceniającej postać fikcyjną lub rzeczywistą

·         oddziela informacje ważne od drugorzędnych i wykorzystuje je w odczytywaniu

znaczeń dosłownych i przenośnych

·         odczytuje i wykorzystuje treści zawarte w artykule, instrukcji, przepisie, tabeli, schemacie
i notatce

·         wskazuje i odczytuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

·         wskazuje typowe elementy konstrukcyjne i stylistyczne w życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

·         ma świadomość konstrukcji wypowiedzi i rozumie funkcje takich części składowych wypowiedzi, jak tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

·         głośno czyta utwory, wykorzystując umiejętność poprawnej artykulacji i intonacji, aby oddać sens odczytywanego tekstu

DOCIERANIE DO INFORMACJI – SAMOKSZTAŁCENIE

 

·                wybiera informacje wyrażone pośrednio w różnych źródłach, np. czasopismach, stronach internetowych; konfrontuje je z innymi źródłami

 

ALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

·                konfrontuje swoje reakcje czytelnicze z innymi odbiorcami

·                objaśnia funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w utworze

epickim

·                wykorzystuje wiedzę na temat wersu, zwrotki, rymu do interpretacji utworu

·                objaśnia funkcję epitetów, porównań i przenośni w tekście

·                wyróżnia wśród przekazów audiowizualnych programy informacyjne, rozrywkowe, reklamy

·                charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość; konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami

II. Tworzenie wypowiedzi

MÓWIENIE

 

·         uzasadnia własne zdanie w rozmowie, podaje odpowiednie przykłady, stosuje się do reguł grzecznościowych

·         rozpoczyna i podtrzymuje rozmowę na temat lektury czy dzieła filmowego

·         udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym

i stylistycznym

·         w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy związane z omawianą tematyką

·         poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego

i niemęskoosobowego w czasie przeszłym i przyszłym

·         w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

·         interpretuje przenośne treści utworów poetyckich przewidzianych w programie nauczania

·         zaznacza akcenty logiczne, stosuje pauzy, dostosowuje tempo recytacji do treści utworu

·         wzbogaca komunikat pozawerbalnymi środkami wypowiedzi

·         dokonuje samokrytyki wypowiedzi i doskonali ją pod względem konstrukcji i języka

 

PISANIE

 

·         komponuje poprawne pod względem ortograficznym, interpunkcyjnym, fleksyjnym, składniowym wypowiedzi o przejrzystej, logicznej kompozycji z uwzględnieniem akapitów

·         uzasadnia własne zdanie, podaje odpowiednie przykłady, np. z lektury

·         udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym
i stylistycznym

·         w wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy związane z omawianą tematyką

·         komponuje i przekształca plan wypowiedzi

·         pisze opowiadanie twórcze, list z perspektywy bohatera, baśń 

·         w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

dokonuje samodzielnej autokorekty napisanego tekstu

 

III. Kształcenie językowe

·         Sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie:

*         słownictwa (dba o poprawność słownikową tworzonych wypowiedzi, odpowiednio dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, wzbogacając tekst w zależności od formy wypowiedzi i sytuacji komunikacyjnej)

*         składni (tworzy ciekawe pod względem składniowym wypowiedzi, stosuje się do zasad poprawności logiczno-składniowej, dba o poprawną interpunkcję wypowiedzeń złożonych)

*         fleksji (w wypowiedziach stosuje w poprawnych formach odmienne i nieodmienne części mowy przewidziane w programie nauczania, w tym poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w czasie przeszłym i przyszłym)

*         fonetyki (biegle stosuje wiadomości z zakresu fonetyki i wykorzystuje je w poprawnym zapisie wyrazów)

 

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą oraz:

 

I. Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

 

 odczytuje i wyjaśnia przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich

CZYTANIE

 

·         czyta ze zrozumieniem na poziomie semantycznym i krytycznym, również teksty spoza listy lektur

·         wykorzystuje treści zawarte w artykułach, instrukcjach, przepisach, tabelach, schematach i notatkach w tworzeniu własnych wypowiedzi

·         odczytuje głośno utwory poetyckie i prozatorskie i je interpretuje

DOCIERANIE DO INFORMACJI- SAMOKSZTAŁCENIE

 

·         wybiera i wykorzystuje informacje z różnych źródeł (np. czasopism, stron internetowych) we własnych wypowiedziach o charakterze informacyjnym lub oceniającym

 

ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY

 

·         porównuje funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w różnych utworach epickich

·         wskazuje elementy baśni i legendy w innych tekstach kultury

·         dostrzega różnice między celem programów informacyjnych, rozrywkowych, reklam

·         odnosi się do postaw bohaterów fikcyjnych i opisuje otaczającą ich rzeczywistość

 

II. Tworzenie wypowiedzi

 

MÓWIENIE

·         przedstawia własne stanowisko w związku ze sposobem rozwiązania problemu, wykonania zadania

·         podejmuje rozmowę na temat przeczytanej lektury/dzieła także spoza kanonu lektur przewidzianych programem nauczania w klasie czwartej; omawia je w odniesieniu do innych dzieł także spoza kanonu lektur

·            interpretuje metaforyczne i symboliczne treści utworów literackich i plastycznych

 

PISANIE

 

·         tworzy samodzielne wypowiedzi cechujące się ciekawym ujęciem tematu, poprawną konstrukcją oraz właściwym doborem środków językowych

·         wykazuje się szczególną dbałością o poprawność ortograficzną, interpunkcyjną,

·         fleksyjną i składniową oraz estetykę zapisu wypowiedzi

 

III. Kształcenie językowe

·           świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści materiałowych przewidzianych programem nauczania słownictwa, składni, fleksji i fonetyki