Wymagania na poszczególne oceny

konieczne

podstawowe

rozszerzające

dopełniające

dopuszczający

dostateczny

dobry

bardzo dobry

1

2

3

4

Rozdział I. Elektrostatyka i prąd elektryczny

Uczeń:

• wymienia rodzaje ładunków elektrycznych

• wyjaśnia, które ładunki się odpychają, a które

przyciągają

• demonstruje zjawisko elektryzowania przez

tarcie

• podaje jednostkę ładunku

• podaje przykłady przewodników i izolatorów

• klasyfikuje materiały, dzieląc je na

przewodniki i izolatory

• wymienia źródła napięcia

• stwierdza, że prąd elektryczny płynie tylko

w obwodzie zamkniętym

• podaje przykłady praktycznego wykorzystania

przepływu prądu w cieczach

• wymienia przykłady przepływu prądu

w zjonizowanych gazach, wykorzystywane

lub obserwowane w życiu codziennym

• wyjaśnia, jak należy zachowywać się w czasie burzy

• wymienia jednostki napięcia i natężenia

• rozróżnia wielkości dane i szukane

• wyjaśnia sposób obliczania pracy prądu

elektrycznego

• wyjaśnia sposób obliczania mocy urządzeń

elektrycznych

• wymienia jednostki pracy i mocy

• nazywa przyrządy służące do pomiaru

napięcia i natężenia

• określa zakres pomiarowy przyrządów

(woltomierza i amperomierza)

Uczeń:

• opisuje budowę atomu

• demonstruje zjawisko wzajemnego

oddziaływania ciał naelektryzowanych

• opisuje sposoby elektryzowania ciał przez

tarcie i dotyk

• wyjaśnia, na czym polega zjawisko

elektryzowania ciał

• wyjaśnia, czym różnią się przewodniki od

izolatorów

• opisuje przepływ prądu w przewodnikach

jako ruch elektronów

• rysuje schematy obwodów elektrycznych,

stosując umowne symbole

• wyjaśnia, jak powstaje jon dodatni, a jak jon

ujemny

• wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu

w cieczach

• wyjaśnia, na czym polega przepływ prądu

elektrycznego w gazach

• definiuje napięcie elektryczne

• definiuje natężenie prądu

• oblicza pracę wykonaną przez urządzenie

elektryczne, posługując się pojęciem mocy

• oblicza koszt zużytej energii elektrycznej

• porównuje pracę wykonaną w tym samym

czasie przez urządzenia o różnej mocy

• określa dokładność przyrządów

pomiarowych (woltomierza i amperomierza)

• mierzy napięcie i natężenie prądu

• podaje niepewność pomiaru napięcia

i natężenia

Uczeń:

• opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków

jednoimiennych i różnoimiennych

• stosuje zasadę zachowania ładunku do

wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał

przez tarcie

• stosuje zasadę zachowania ładunku do

wyjaśniania zjawiska elektryzowania ciał

przez dotyk ciałem naelektryzowanym

• przelicza wielokrotności i podwielokrotności

jednostki ładunku

• opisuje budowę elektroskopu

• wyjaśnia, do czego służy elektroskop

• opisuje budowę metalu (przewodnika)

• opisuje budowę izolatora

• buduje proste obwody elektryczne według

zadanego schematu

• opisuje doświadczenie wykazujące, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny

• wyjaśnia, do czego służy piorunochron

• przelicza wielokrotności i podwielokrotności

jednostek napięcia i natężenia

• rozwiązuje proste zadania, wykorzystując

wzory definiujące napięcie i natężenie prądu

• przelicza wielokrotności i podwielokrotności

jednostek pracy i mocy

• przelicza dżule na kilowatogodziny

i kilowatogodziny na dżule

• rozwiązuje proste zadania, wykorzystując

wzory na pracę i moc

• rysuje schemat obwodu, który służy do

pomiaru napięcia i natężenia prądu

Uczeń:

• analizuje kierunek przepływu elektronów

podczas elektryzowania ciał przez tarcie

i dotyk

• posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunku elementarnego

• wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane

przyciągają nienaelektryzowane przewodniki

• wyjaśnia, dlaczego ciała naelektryzowane

przyciągają nienaelektryzowane izolatory

• wskazuje analogie między zjawiskami,

porównując przepływ prądu z przepływem

wody

• przewiduje wynik doświadczenia wykazującego, że niektóre ciecze przewodzą prąd elektryczny

• opisuje zjawisko przesyłania sygnałów

z narządów zmysłu do mózgu

• rozwiązuje zadania, wykorzystując pojęcie

pojemności akumulatora

• analizuje schemat przedstawiający wielkości

natężenia oraz napięcia spotykane

w przyrodzie i urządzeniach elektrycznych

• analizuje schemat przedstawiający moc

urządzeń elektrycznych

• analizuje koszty eksploatacji urządzeń

elektrycznych o różnej mocy

• podaje sposoby oszczędzania energii

elektrycznej

• wymienia korzyści dla środowiska

naturalnego wynikające ze zmniejszenia

zużycia energii elektrycznej

1

2

3

4

• podaje przykłady szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej

• podaje przykłady równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej

• wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy szeregowo

• wyjaśnia, jakie napięcie uzyskujemy, gdy baterie połączymy równolegle

• montuje obwód elektryczny według podanego schematu

• oblicza moc żarówki na podstawie wykonanych pomiarów

• rysuje schemat szeregowego połączenia odbiorników energii elektrycznej

• rysuje schemat równoległego połączenia odbiorników energii elektrycznej

• wyjaśnia dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników jest na nich jednakowe napięcie

• planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie mocy żarówki

• projektuje tabelę pomiarową

• zapisuje wynik pomiaru, uwzględniając niepewność pomiaru

• uzasadnia, że przez odbiorniki połączone szeregowo płynie prąd o takim samym natężeniu

• wyjaśnia, że napięcia elektryczne na odbiornikach połączonych szeregowo sumują się

• wyjaśnia dlaczego przy równoległym łączeniu odbiorników prąd z głównego przewodu rozdziela się na poszczególne odbiorniki (np. na podstawie analogi hydrodynamicznej)

Rozdział II. Elektryczność i magnetyzm

Uczeń:

• podaje sposób obliczania oporu elektrycznego

• podaje jednostkę oporu

• mierzy napięcie i natężenie

• zapisuje wyniki pomiaru napięcia i natężenia w tabeli

• odczytuje dane z wykresu zależności I(U)

• podaje wartość napięcia skutecznego w domowej sieci elektrycznej

• wymienia rodzaje energii, na jakie zamieniana jest energia elektryczna

• wyjaśnia, że każdy magnes ma dwa bieguny

• nazywa bieguny magnetyczne

• wymienia przykłady zastosowania magnesów • opisuje budowę elektromagnesu

• wymienia przykłady zastosowania elektromagnesów

• wymienia przykłady zastosowania silników zasilanych prądem stałym

• wymienia przykłady zastosowania prądnicy

Uczeń:

• formułuje prawo Ohma

• oblicza natężenie prądu lub napięcie, posługując się proporcjonalnością prostą

• buduje obwód elektryczny

• oblicza opór, wykorzystując wyniki pomiaru napięcia i natężenia

• oblicza opór na podstawie wykresu zależności I(U)

• wyjaśnia, dlaczego nie wolno dotykać przewodów elektrycznych pod napięciem

• wyjaśnia, w jakim celu stosujemy bezpieczniki

• zapisuje dane i szukane w rozwiązywanych zadaniach

• opisuje oddziaływanie magnesów

• wskazuje bieguny magnetyczne Ziemi

• opisuje działanie elektromagnesu

• wyjaśnia rolę rdzenia w elektromagnesie

• opisuje budowę silnika elektrycznego

• opisuje budowę transformatora

• wymienia przykłady zastosowania transformatora

Uczeń:

• przelicza wielokrotności i podwielokrotności jednostki oporu

• stosuje prawo Ohma do rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych

• rysuje schemat obwodu

• sporządza wykres zależności natężenia prądu od napięcia

• porównuje obliczone wartości oporów

• wyjaśnia, do czego służy uziemienie

• opisuje zasady postępowania przy porażeniu elektrycznym

• rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z nauką o cieple

• opisuje zasadę działania kompasu

• opisuje zachowanie igły magnetycznej znajdującej się w pobliżu przewodnika z prądem

• opisuje wzajemne oddziaływanie magnesów z elektromagnesami

• wyjaśnia działanie silnika elektrycznego prądu stałego

• opisuje budowę prądnicy

• wyjaśnia, w jakim celu stosujemy transformatory

Uczeń:

• wyjaśnia przyczynę oporu elektrycznego

• planuje doświadczenie, którego celem jest wyznaczenie oporu elektrycznego

• projektuje tabelę pomiarową

• wyjaśnia, co to znaczy, że w domowej sieci elektrycznej mamy doprowadzone napięcie przemienne

• oblicza, czy dany bezpiecznik wyłączy prąd, wiedząc, jaka jest liczba i moc włączonych urządzeń elektrycznych

• rozwiązuje zadania, w których konieczne jest połączenie wiedzy o przepływie prądu z prawami mechaniki

• rozwiązuje zadania obliczeniowe, posługując się pojęciem sprawności urządzenia

• wyjaśnia, dlaczego żelazo znajdujące się w pobliżu magnesu też staje się magnesem

• wyjaśnia, dlaczego nie mogą istnieć pojedyncze bieguny magnetyczne

• wyjaśnia przyczynę namagnesowania magnesów trwałych

• opisuje doświadczenie, w którym energia elektryczna zamienia się w energię mechaniczną

• opisuje doświadczenia, które pozwalają zaobserwować przepływ prądu w obwodzie niezasilanym ze źródła prądu

• opisuje działanie prądnicy

1

2

3

4

Rozdział III. Drgania i fale

Uczeń:

• wskazuje położenie równowagi ciała w ruchu

drgającym

• nazywa jednostki amplitudy, okresu

i częstotliwości drgań

• podaje przykłady drgań mechanicznych

• mierzy czas wahnięć wahadła (np. dziesięciu), wykonując kilka pomiarów

• oblicza okres drgań wahadła, wykorzystując

wynik pomiaru czasu

• podaje przykłady fal

• odczytuje z wykresu zależności x(t)

amplitudę i okres drgań

• odczytuje z wykresu zależności y(x)

amplitudę i długość fali

• podaje przykłady ciał, które są źródłem

dźwięków

• wytwarza dźwięki o większej i mniejszej

częstotliwości od danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała drgającego lub instrumentu muzycznego

• wytwarza dźwięki głośniejszy i cichszy od

danego dźwięku za pomocą dowolnego ciała

drgającego lub instrumentu muzycznego

• wymienia przykłady praktycznego

zastosowania ultradźwięków

• stwierdza, że fala elektromagnetyczna może

rozchodzić się w próżni

• stwierdza, że w próżni wszystkie fale

elektromagnetyczne rozchodzą się

z jednakową prędkością

• podaje przykłady zjawiska rezonansu

mechanicznego

Uczeń:

• definiuje amplitudę, okres i częstotliwość

drgań

• oblicza średni czas ruchu wahadła na

podstawie wykonanych pomiarów

• wyznacza okres i częstotliwość drgań

ciężarka zawieszonego na sprężynie

• odczytuje amplitudę i okres z wykresu x(t)

dla ciała drgającego

• wskazuje punkty toru, w których wahadło

osiąga największą i najmniejszą (zerową)

energię potencjalną

• wskazuje punkty toru, w których wahadło

osiąga największą i najmniejszą (zerową)

energię kinetyczną

• opisuje falę, posługując się pojęciami:

amplituda, okres, częstotliwość, prędkość

i długość fali

• stwierdza, że prędkość rozchodzenia się

dźwięku zależy od rodzaju ośrodka

• porównuje prędkości dźwięków w różnych

ośrodkach

• wymienia wielkości fizyczne, od których

zależy wysokość dźwięku

• wymienia wielkości fizyczne, od których

zależy głośność dźwięku

• wyjaśnia, że fale elektromagnetyczne różnią

się częstotliwością (i długością)

• podaje przybliżoną prędkość fal

elektromagnetycznych w próżni

• stwierdza, że każde ciało wysyła

promieniowanie cieplne

• opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko

ugięcia fali na wodzie

• opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko

interferencji fal na wodzie

• opisuje doświadczenie ilustrujące zjawisko

rezonansu mechanicznego

Uczeń:

• opisuje ruch wahadła matematycznego

• zapisuje wynik obliczenia średniego czasu

wahadła jako przybliżony

• oblicza częstotliwość drgań wahadła

• opisuje ruch ciężarka zawieszonego na

sprężynie

• wyjaśnia, dlaczego nie mierzymy czasu

jednego drgania, tylko 10, 20 lub 30 drgań

• opisuje, na których etapach ruchu wahadła

energia potencjalna rośnie, a na których

maleje

• opisuje, na których etapach ruchu wahadła

energia kinetyczna rośnie, a na których

maleje

• wskazuje punkty toru, w których ciężarek

osiąga największą i najmniejszą (zerową)

energię kinetyczną

• stosuje do obliczeń zależność między

długością fali, prędkością i okresem

• oblicza czas lub drogę przebywaną przez

dźwięk w różnych ośrodkach

• porównuje dźwięki na podstawie wykresów

zależności x(t)

• posługuje się pojęciami: infradźwięki

i ultradźwięki

• stosuje do obliczeń zależność między

długością fali, prędkością i okresem

• wyjaśnia, dlaczego dźwięk nie może

rozchodzić się w próżni

• opisuje doświadczenie ilustrujące ułożenie linii pola magnetycznego wokół magnesu

• stwierdza, że ładunek elektryczny wytwarza pole elektryczne

• wyjaśnia, że promieniowanie cieplne jest falą

elektromagnetyczną

• stwierdza, że ciała ciemne pochłaniają więcej

promieniowania niż jasne

Uczeń:

• analizuje siły działające na ciężarek

zawieszony na sprężynie w kolejnych fazach

jego ruchu

• analizuje przemiany energii w ruchu wahadła

matematycznego, stosując zasadę zachowania energii

• analizuje przemiany energii w ruchu ciężarka

zawieszonego na sprężynie

• wskazuje punkty toru, w których ciężarek

osiąga największą i najmniejszą (zerową)

energię potencjalną ciężkości

• wskazuje punkty toru, w których wahadło

osiąga największą i najmniejszą (zerową)

energię potencjalną sprężystości

• opisuje mechanizm przekazywania drgań

z jednego punktu ośrodka do drugiego

w przypadku fal na napiętej linie

• opisuje mechanizm przekazywania drgań

z jednego punktu ośrodka do drugiego

podczas rozchodzenia się fal dźwiękowych

w powietrzu

• opisuje sposoby wytwarzania dźwięku

w instrumentach muzycznych, głośnikach itp.

• rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących

się wysokością

• rysuje wykresy fal dźwiękowych różniących

się amplitudą

• wyjaśnia, na czym polega echolokacja

• nazywa rodzaje fal elektromagnetycznych

(radiowe, mikrofale, promieniowanie

podczerwone, światło widzialne,

promieniowanie nadfioletowe

i promieniowanie rentgenowskie)

• podaje przykłady zastosowania różnych

rodzajów fal elektromagnetycznych

• opisuje pole magnetyczne jako właściwość

przestrzeni, w której działają siły magnetyczne

1

2

3

4

• wyjaśnia zjawisko interferencji fal

• wyjaśnia, że zjawisko dyfrakcji i interferencji dotyczy zarówno fal dźwiękowych, jak i elektromagnetycznych

• wyjaśnia zjawisko rezonansu mechanicznego

• określa zwrot linii pola magnetycznego

• opisuje ustawienie igiełki magnetycznej w polu magnetycznym

• opisuje pole elektryczne jako właściwość przestrzeni, w której działają siły elektryczne

• wyjaśnia, że częstotliwość fali wysyłanej przez ciało zależy od jego temperatury

• wyjaśnia, które ciała bardziej się nagrzewają - jasne czy ciemne

• wyjaśnia zjawisko efektu cieplarnianego

• wyjaśnia zjawisko dyfrakcji fali

• porównuje sposoby rozchodzenia się fal mechanicznych i elektromagnetycznych, podając cechy wspólne i różnice

• wyjaśnia rolę rezonansu w konstrukcji i działaniu instrumentów muzycznych

• podaje przykłady rezonansu fal elektromagnetycznych